زعفران چیست
از گذشته تا کنون زعفران به عنوان یک ادویه ی ارزشمند و کاربردی، چه از نظر خواص و چه از نظر عطر و طعم شناخته میشود. زعفران، گیاهی پرمصرف است که همواره در سراسر جهان مورد استفاده قرار میگیرد. اما برای بهرهمندی از خواص، عطر و طعم اصیل آن باید حتما از ممتاز بودن آن مطمئن شویم. زعفران به دلیل ویژگی های خاص و مهمی که میان ادویه های دیگر دارد از گرانترین ادویه های جهان است. از آنجاییکه گیاه زعفران خواص درمانی نیز دارد، در میان مردم سراسر جهان طرفداران زیادی دارد. گیاه آن، گلی با گلبرگهای بنفش رنگ است که کلالههای قرمز رنگ زعفران در وسط آن قرار دارند.
آشنایی با زعفران
زعفران گلی بنفش رنگ با شش گلبرگ است. این گل دارای سه پرچم و یک مادگی است که در انتهای کلاله سه شاخهی قرمز رنگ قرار دارد. اما تنها قسمت کلالهی سه شاخهی آن که ریشهی زعفران نیز نام دارد به عنوان ادویهی زعفران قابل استفاده است. این گیاه به دلیل گران بها و ارزشمند بودن به طلای سرخ نیز معروف است. در قدیم ایرانیان باستان در اصفهان امروزی از خواص دارویی و خوراکی گل آن استفاده میکردند. حتی سومریان نیز از گل آن برای درمان بیماریها استفاده میکردند. جالب است بدانید که گل آن در گذشته به نام گل زرپران شناخته میشد و از همان ابتدا میان مردم بسیار محبوب بود.
کاربرد زعفران
از دوران قدیم زعفران به عنوان یکی از کاربردی ترین ادویه های جهان شناخته میشود. بهدلیل ویژگیهای منحصربفرد و خاصی که دارد در موارد زیادی از آن استفاده میشود. از کاربردهای آن میتوان به موارد درمانی، پخت انواع مواد غذایی و طعمدهی فوقالعاده آن اشاره کرد. در واقع زعفران در آشپزی و همچنین درمان صدها بیماری مختلف کاربرد بهسزایی دارد که در اینجا به تعدادی از آنها میپردازیم.
خواص زعفران در بهبود و درمان بیماریها
افزایش هوش
زعفران دارای انواع مواد معدنی از جمله مس، آهن، روی، منگنزو منیزیم است که این عوامل کمک زیادی به افزایش هوش میکنند. همچنین این گیاه، علاوه بر بهبود عملکرد مغز، منجر به افزایش کیفیت عملکرد سیستمهای بدن نیز میشود. این مورد از ویژگیهای مهم آن است که آن را از دیگر ادویه و گیاهان دارویی متمایز میکند.
بهبود جنس مو و جلوگیری از ریزش مو
بر اساس تحقیقات انجام شده استفاده از زعفران به مقدار چای این محصول به افزایش استحکام و همچنین به بهبود کیفیت و جنس مو کمک میکند.پس شما با استفاده زعفران میتوانید از داشتن موهایی با ریشههای مستحکم اطمینان حاصل کنید.
درمان بیماریهای ریوی
گفتنی است که برای درمان و بهبود بیماری های ریوی و تنفسی استفاده از دمنوشها و چای زعفران تاثیر بهسزایی دارد. از آنجایی که سلامتی یکی از مهمترین نیازهای افراد است میتوان با رعایت نکاتی آن را بدست آورد. افرادی که مبتلا به این بیماریها هستند میتوانند تحت نظر پزشک از این گیاه استفاده کرده و زمینه بهبود بیماری و سلامت خود را فراهم کنند.
افزایش سطح انرژی و درمان افسردگی
دو هورمون مهم در بدن که وظیفهی کنترل عصبی را برعهده دارند، دپامین و سرتونین نامیده میشوند. طی تحقیق دانشمندان با مصرف زعفران هورمونهای دپامین و سرتونین به صورت مثبت کنترل میشوند که این عمل موجب افزایش انرژی و شادی در فرد میشود. پس امکان افزایش سطح انرژی و دوری از افسردگی با مصرف لین گیاه معجزهآسا وجود دارد.
تاثیر زعفران در پوست و زیبایی
خوب است بدانید که با مصرف زعفران به شکل دمنوش و یا چای به صورت مداوم شما میتوانید پوستی شفاف و زیبا داشته باشید. اما دقت داشته باشید که در مصرف زعفران باید این مقدار مصرفی کنترل شده باشد. اگر میخواهید پوستی صاف و زیبا داشته باشید میتوانید با مصرف کنترل شده آن، از پوستی زیبا بهره ببرید.
جلوگیری و کاهش سکتههای قلبی و مغزی
دو ماده به نام پتاسیم و کروسین از عوامل مهمی هستند که در بهبود شریانها و رگها کمک میکنند. از طرفی دیگر کروسین میزان کلسترول خون را نیز تنظیم میکند. پس در نتیجه از گرفتگی رگها و همچنین سکتههای قلبی و مغزی جلوگیری میشود. از آنجاییکه زعفران دارای این دوماده پتاسیم و کروسین است پس مادهای موثر برای کاهش احتمال سکتههای قلبی و مغزی است.
جلوگیری از پیشرفت و بروز سرطان
همانطور که گفته شد مصرف زعفران در افزایش سیستم ایمنی بدن تاثیر بهسزایی دارد. پس استفادهی زعفران به طور منظم میتواند از جهش سلولهای سرطانی جلوگیری کند و همچنین میتواند مانع رشد برخی تومورهای سرطانی شود.
درمان بیماریهای گوارشی
اکثر مشکلات گوارشی براثر سرد شدن طبع و تغییر مزاج بدن ایجاد میشوند. پس در نتیجه این محصول با طبع گرم و خشک خود میتواند این بیماریها و مشکلات گوارشی را بهبود بخشد. همچنین از آنجاییکه طبع زعفران گرم و خشک است میتواند بدن را به صورت طبیعی سمزدایی کند.
موثر در جلوگیری از آلزایمر
همانطور که در قبل گفته شد، مصرف زعفران میتواند در بهبود عملکرد مغز موثر باشد. پس با مصرف این محصول میتوان از مشکلات حافظه که در آینده به سراغمان میآیند جلوگیری کرد.
کاربرد زعفران در آشپزخانه
زعفران علاوه بر استفاده در برنج زعفرانی، چای، دمنوش و شربت در خوش رنگ و خوش طعم کردن محصولات دیگر در صنایع مختلف استفاده میشود. به عنوان مثال از زعفران به عنوان یک طعم دهنده و رنگ دهندهی طبیعی در تولید غذاها، کیکها، نوشیدنیها، دسرها و…استفاده میشود.
انواع زعفران
زعفران براساس نوع آب و هوایی که در آن کشت میشود، نوع برداشت آن و همچنین بر اساس پرپر کردن و جداسازی آن، انواع مختلفی دارد. هر کدام از انواع آن برای کاربردی خاص استفاده میشود و از ویژگیهای متفاوتی بهرهمند هستند. انواع مختلف زعفران عبارتاند از زعفران نگین، سوپر نگین، شبه نگین، سرگل، دسته و پوشال.
نحوهی نگهداری از زعفران
ادویهی زعفران بسیار به نور حساس است و اگر در معرض نور قرار بگیرد عطر و طعم اصیل خود را از دست میدهد. دقیقا به همین خاطر است که آن را پیش از طلوع آفتاب برداشت میکنند. پس بهتر است که شاخه های آن را درون یک فویل آلومینیومی بپیچید و سپس آن را درون یک ظرف دربسته قرار دهید تا از نفوذ نور و هوا به آن جلوگیری شود. یکی از راههای نگهداری از زعفران تازه خشک کردن شاخههای آن است. در این روش باید ابتدا شاخههای آن را درون یک حولهی کاغذی بپیچید. سپس آن را در محلی گرم و خشک قرار دهید و بعد از گذشت یک هفته آن را درون ظرفی مناسبی بگذارید که از نفوذ جریان هوا جلوگیری کند.
بهتر است که زعفران را در کابینت چوبی قرار دهید. زیرا کابینتهایی از جنس فلزی در تابستان گرم میشوند. در صورتی که این گیاه باید در محلی تاریک و خنک نگهداری شود. یکی از اشتباهات بزرگ در نگهداری از زعفران، نگهداری آن در یخچال است. زیرا قرار گرفتن این ادویه در دمای اتاق پس از خارج کردن آن از یخچال باعث ایجاد رطوبت در آن میشود.
برای افزایش عمر زعفران و تازه ماندن آن میتوانید با رعایت نکات گفته شده، ادویه خود را تازه نگه دارید. مصرف مواد غذایی تازه میتواند یکی از دلایل خوش طعم شدن غذاهای مختلف باشد. حال اگر این ماده تازه، ادویهای مهم و موثر در طعم غذاها باشد. بنابراین اگر قصد دارید تا غذاهایی با طعم خوب داشته باشید میتوانید این نکات را در نگهداری از آن رعایت کنید.
مدت نگهداری از زعفران
تا زمانی که از زعفران به صورت مطلوب و همانطور که در بالا گفته شد نگهداری شود این گیاه میتواند ۲ تا ۳ سال کیفیت خود را حفظ کند. یعنی بعد از گذشت حدودا ۲ تا ۳ سال از عطر و طعم زعفران کاسته میشود.
تشخیص زعفران اصل و تقلبی
یکی از مهم ترین مواردی که باید در هنگام خرید زعفران دقت شود اصل یا تقلبی بودن آن است. زیرا دو نوع اصل و تقلبی آن میتواند تاثیر زیادی در قیمت و طعم غذاها داشته باشد. در بسیاری از موارد افراد کلاهبردار زعفران تقلبی را با قیمت زعفران اصل به خریداران میفروشند.
چشیدن طعم زعفران
یکی از روشهای تشخیص زعفران اصل از زعفران تقلبی، چشیدن طعم آن است. با چشیدن این محصول، طعم تلخ زعفران نشان دهندهی اصل و مرغوب بودن آن است و طعم شیرین زعفران ناشی از وجود مواد قندی برای سنگین شدن وزن آن است. در واقع نوع مرغوب طعمی تلخ دارد اما زعفران نامرغوب طعمی شیرین دارد. پس درهنگام خرید حتما مزه آن را بچشید تا از
اصل بودن آن اطمینان حاصل کنید.
وجود گیاه گلرنگ در زعفران
در زعفران تقلبی، گیاه گلرنگ رنگ شده را با زعفران مخلوط میکنند تا وزن آن را بالا ببرند. از آنجایی که گیاه گلرنگ هیچ شباهتی از نظر عطر، طعم و شکل ساختاری با زعفران ندارد با کمی توجه و دقت میتوان آن را تشخیص داد.
شکل سرشاخههای رشته زعفران
یکی دیگر از روشهای تشخیص زعفران اصل، توجه به شکل سرشاخههای رشتههای آن است. پس خوب است که بدانید ساختار رشتههای زعفران اصل شیپوری شکل هستند. پس هنگام خرید زعفران به شکل آن توجه کنید که رشتههای شیپوری مانند داشته باشند.
سرعت رنگ دهی زعفران
در استفاده از زعفران اگر مدت زمان بیشتری طول کشید تا زعفران شما رنگ دهد این امر نشان دهندهی اصل و مرغوب بودن زعفران است. اما اگر مدت کمی طول کشید تا زعفران رنگ دهد پس زعفران مورد استفادهی شما تقلبی است. میتوانید قبل از تهیه، آن را تست کنید و مطمئن شوید که اصل است.
عطر و بوی زعفران
عطر زعفران تقلبی و زعفرانی که چندین سال از چیدن و برداشت آن میگذرد بسیار ضعیف و ناچیز است. اما زعفران مرغوب و تازه عطر و بوی بسیار تندی دارد. اگر زعفرانی که میخواهید بخرید بویی تند داشت میتوانید با آسودگی خاطر از اصل بودن، آن را بخرید.
رنگ زعفران
خوب است بدانید که زعفران اصل به رنگ زرشکی تیره است. اما زعفرانی که رنگ آن تیره نباشد و یا رنگی غیرعادی داشته باشد زعفران مرغوبی نیست و ممکن است در آن از گیاه گلرنگ استفاده شده باشد.
چرب بودن و یا چرب نبودن زعفران
اگر هنگامی که زعفران را بین دو صفحه کاهی و یا کاغذی قرار دادید و سپس روی صفحه چربی ایجاد شد، یعنی زعفران تقلبی است. اما اگر تنها پودر زعفران مشاهده شد این یعنی زعفران شما اصل و مرغوب است.
بسیاری از افراد با انواع زعفران آشنایی ندارند و بههمین دلیل برخی از فروشندگان زعفران تقلبی را بهجای زعفران اصل به آنها میفروشند. اما اگر با راههای تشخیص زعفران اصل از تقلبی آشنا باشید میتوانید از کلاهبرداری برخی از فروشندگان جلوگیری کنید. در این صورت از مرغوب بودن محصول خریداری شده مطمئن میشوید. زعفران مصور با ارائه محصولات باکیفیت و مرغوب در تلاش است تا رضایت مشتریان خود را کسب کند.
مزایا و معایب استفاده از زعفران
زعفران با ساختاری منحصر به فرد از زمان قدیم تا کنون مورد استقبال و استفادهی مردم قرار گرفته است. افراد زیادی به دلیل مزایا منحصربفرد، از آن استفاده میکردند. این گیاه که سرشار از فواید و ویژگیهای مثبت است دارای معایبی نیز هست که در ادامه به هردوی آنها میپردازیم.
مزایای زعفران
افزایش انرژی و تقویت خلق و خو
در بدن ما غدد درون ریزی وجود دارد که استفاده از زعفران تاثیراتی روی آن میگذارد. همچنین مصرف این گیاه میتواند باعث تحریک و ترشح برخی هورمونهای شادی در بدن انسان شود. در نتیجه میتوانید با مصرف این محصول از افسردگی دور شوید و شادی و نشاط را در خود تقویت کنید که از ویژگیهای مهم آن بهشمار میرود.
بالا بردن استحکام استخوان
امروزه استحکام استخوانها به یکی از مهمترین دغدغههای افراد تبدیل شده است. زیرا با گذشت زمان سلامت بدن انسانها کاهش مییابد. بر اساس تحقیقات انجام شده زعفران از ترکیبات آلی و معدنی تشکیل شده است که این موضوع به تقویت استحکام استخوانها کمک میکند.
ترمیم و بهبود سلولهای بدن
پروتئین از مواد مغذیای است که به عنوان ساختمان اغلب بافتهای بدن انسان شناخته میشود. پس از آنجاییکه زعفران از پروتئین بالایی برخوردار است سلولهای آسیب دیدهی بدن انسان را ترمیم میکند و بهبود میبخشد. با افزایش میزان پروتئین در بدن انسانها کیفیت سلامتی آنها افزایش مییابد و موجب بهبود بیماریهای آنها میشود.
جلوگیری از کم خونی
امروزه کمخونی به یکی از رایجترین مواردی است که در افراد مختلف با سنهای مختلف دیده میشود. میتوان این بیماری را در کودکان، بزرگسالان و سالمندان مشاهده کرد. یکی دیگر از ترکیباتی که زعفران در خود دارد آهن است. وجود آهن در این محصول از بروز کم خونی در افراد جلوگیری میکند. که در نتیجه این امر مانع از بروز بیحالی، سردرد، خستگی و…میشود.
افزایش عملکرد گردش خون
برای داشتن گردش خون مناسب و قابل قبول و یا برای رفع مشکلات گردش خون میتوان به صورت کنترل شده و درست از گیاه زعفران استفاده کرد. با مصرف این گیاه، میتوانید از بهبود گردش خون خود اطمینان حاصل کنید.
جلوگیری و درمان سرماخوردگی
در فصلهای سرد سال سرماخوردگی از رایجترین مشکلاتی است که به دلیل سرما هوا ایجاد میشود. استفاده از این گیاه میتواند بسیار موثر باشد. به دلیل طبع گرم زعفران این گیاه را میتوان به عنوان یک مادهی مقابله کننده با سرماخوردگی و اثر بخش در برابر بیماری سرماخوردگی است.
درمان زخم معده
به دلیل خاصیت ضد گاستریک موجود در زعفران این گیاه را میتوان به عنوان یک بهبود بخش برای زخم معده به شمار برد. همچنین این محصول میتواند از آسیب اسید به معده به دیوارهی معده جلوگیری کند.
عوارض و معایب زعفران
همانطور که از مزایایی برخوردار است باید بگوییم که مصرف آن معایبی را هم به همراه دارد. استفادهی مکرر و زیاد این گیاه عوارضی را در پیش دارد که ممکن است آسیب زیادی را به فرد وارد کند. بنابراین باید به نکاتی که گفته میشود دقت کنید تا درصورت استفاده دچار مشکل نشوید.
مضر برای مادران شیرده و باردار
استفادهی بیش از حد و زیاد زعفران در دوران بارداری باعث انقباض دیوارههای رحم میشود که در نهایت سبب سقط جنین میشود. همچنین مصرف این محصول در دوران شیردهی باعث ورود رنگهای مصنوعی به شیر مادر و در نتیجه مسمومیت کودک میشود. مادران باردار و شیرده باید مصرفی کنترل شده داشته باشند تا از هر گونه آسیب به خود و جنین جلوگیری شود.
خونریزی های رحمی و بینی
خونریزی بینی یکی از مشکلاتی است که دراثر عوامل مختلف اتفاق میافتد که یکی از دلایل آن کاهش فشار خون است. مصرف بیرویهی زعفران باعث کاهش فشار خون و در نتیجه رقیق شدن خون میشود که درآخر منجر به خونریزی بینی و همچنین خونریزیهای رحمی در زنان میشود. با کنترل مصرف این گیاه میتوانید از سلامتی خود مراقبت کنید از ایجاد مشکلات مختلف جلوگیری کنید.
همانطور که در بالا گفته شد این گیاه و ادویه محبوب از مزایا و معایب برخوردار است. مزایا آن بسیار بیشتر است اما باید در استفاده از آن به میزان مصرفی توجه شود. زیرا با مصرف بیش از حد این محصول امکان آسیب و صدمه به بدن وجود دارد. بنابراین یکی از نکات مهم در مصرف آن میزان استفاده است.
نحوهی دم کردن زعفران
دم کردن زعفران با آبجوش
زعفران ادویهای است که باید به گونهای مخصوص دم شود. ایرانیها برای استفاده از دمنوش و چای زعفران آن را به روشی خاص دم میکنند. این روش مطابق ذائقه و سلیقه ایرانیان است که میتواند طعم و عطری بسیار جذاب به غذا بدهد. در این روش ابتدا باید مقداری از کلالههای این گیاه را در هاون بریزید و آن را تا زمانی که پودر شود بکوبید. سپس پودر به دست آمده را در مقداری آب جوش ریخته و درب ظرف را به مدت ۳۰ دقیقه ببندید. در این زمان نیز میتوانید ظرف حاوی دمنوش زعفران را بر روی یک حرارت ملایم مانند سماور یا کتری قرار دهید.
دم کردن زعفران با یخ
یک روش دیگر برای دم کردن زعفران وجود دارد که با یخ صورت میگیرد. در این شیوه پس از پودر کردن زعفران چند تکه یخ کوچک را درون پودر این محصول میاندازیم. سپس اجازه میدهیم تا یخها در دمای اتاق ذوب شوند و پودرها را در خود حل کنند. این روش موجب رنگدهی بهتر و کامل این گیاه میشود. با این روش میتوانید بهترین رنگ این محصول را به دست آورید.
نکات مهم در خرید زعفران
در هنگام خرید نکاتی وجود دارد که باید به آناا توجه کنید. در صورت توجه به آنها و رعایت آنها در هنگام تهیه میتوانید محصولی باکیفیت و مرغوب خریداری کنید. از نکات مهمی که باید در هنگام خرید زعفران به آن توجه کرد، توجه به رنگ، طعم، شکل و…آن است.
رنگ زعفران
اگر تمام زعفران موجود به صورت یک دست به یک رنگ بود، یعنی این محصول مرغوب و اصل است. اما اگر رنگ آن تماما یک دست و یک رنگ نبود، یعنی محصول شما با ادویههای دیگر نیز مخلوط شده است. توجه به رنگ محصول یکی از آسانترین و کارآمدترین شیوههای تشخیص محصولی باکیفیت است.
بافت زعفران
هنگامی که ریشهی زعفران را میان انگشتان خود مالش دهید ممکن است خشک و شکننده بودن آن را احساس کنید. که این امر مرغوب بودن زعفران را نشان میدهد. اما اگر حس نرمی و لطافت را روی پوست خود احساس کردید نشان دهندهی وجود رطوبت در این محصول است. در واقع وجود رطوبت در زعفران به دلیل بالا بردن و افزایش وزن آن است. افراد با تجربه در این زمینه اغلب از این روش استفاده میکنند تا از کیفیت محصول اطمینان حاصل کنند.
فروشگاه قابل اعتماد در خرید زعفران
در هنگام خرید زعفران باید به فروشگاهی مطمئن و قابل اعتماد مراجعه کنید تا محصولات مرغوب و اصیل دریافت کنید. زیرا فروشگاههای معتبر برای کسب رضایت مشتری و جذب افراد بیشتر محصولات با کیفیتتری را ارائه میدهند. همچنین امروزه فروشگاههای آنلاین زیادی وجود دارد که محصولات خوب و با کیفیتی را به سراسر کشور عرضه میکنند. خرید آنلاین باید به گونهای باشد که بتوان با کاربری آسان و پاسخگویی مناسب انجام شود. یک آنلاین شاپ باید در راستای جلب رضایت مشتریان خود از محصولات مرغوب استفاده کند. همچنین ارسال آن سریع باشد؛ زعفران مارکت فروشگاه آنلاینی است که تمام ویژگیهای یک فروشگاه مناسب را دارا است.
کلام آخر
در این مقاله سعی کردیم تا تمام مطالب مربوط به زعفران را برای شما جمعآوری کنیم. انتخاب زعفران یکی از مواردی است که نیازمند توجه و دقت بالا است. امروزه بهدلیل افزایش میزان تولید زعفرانهای نامرغوب، خرید و فروش آنها بهصورت گسترده اتفاق میافتد. برخی از فروشندگان نیز با سوءاستفاده از افراد بیتجربه و ناآشنا نوع اتقلبی آن را بهجای نوع اصلی میفروشند. زعفران مصور با تولید محصولات بهصورت بهداشتی و اصل برای جلب رضایت مشتریان خود تلاش میکند.